പൂനെ: രാജ്യത്തെ ചെറുകിട സംരംഭകർ നേരിടുന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥതലത്തിലെ വെല്ലുവിളികളുടെ നേർക്കാഴ്ചയായി മാറുകയാണ് പൂനെയിലെ ഒരു പൊടിമില്ല്. കടയുടെ ഭിത്തിയിൽ സ്ഥാപനം തുടങ്ങാനാവശ്യമായ 16 വ്യത്യസ്ത അനുമതി പത്രങ്ങൾ (permission certificates) പ്രദർശിപ്പിച്ചതാണ് ഈ ചെറിയ കടയെ ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രമാക്കിയത്. സെബിയിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത ഗവേഷകനായ നിതീൻ എസ് ധർമ്മവത്, ഈ കടയുടെ ചിത്രം എക്സ് പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൽ പങ്കുവെച്ചതോടെയാണ് സംഭവം വൈറലായത്.
This is the best example of ease of doing business in India.
— Niteen S Dharmawat, CFA (@niteen_india) April 15, 2025
This is a small flour mill (आटा चक्की) in the neighborhood. The owner is a hardworking man. He had to get 16 different permissions to start his shop. It took him considerable time to begin running a simple flour mill.… pic.twitter.com/kLkalURsB9
ചിത്രത്തിൽ, പൊടിമില്ല് തുടങ്ങാൻ ആവശ്യമായ 16 ലൈസൻസുകൾ ഉടമ ഭംഗിയായി ഫ്രെയിം ചെയ്ത് ഭിത്തിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതിനൊപ്പം ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ഫ്രെയിം ചെയ്ത ഒരു പകർപ്പുമുണ്ട്. “ഇന്ത്യയിലെ വ്യാപാരം സുഗമമാക്കുന്നതിനുള്ള (ease of doing business) ഏറ്റവും മികച്ച ഉദാഹരണമാണിത്,” ധർമ്മവത് പരിഹാസ രൂപേണ ട്വീറ്റ് ചെയ്തു. “ഇതിന് വലിയ മാറ്റം വരേണ്ടതുണ്ട്. നിർഭാഗ്യവശാൽ, ഇതുവരെ അതുണ്ടായിട്ടില്ല,” അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
ഒരു പൊടിമില്ല് തുടങ്ങാൻ എത്ര അനുമതികൾ വേണം?
ഒരു പൊടിമില്ല് തുടങ്ങുന്നത് എളുപ്പമാണെന്ന് തോന്നുമെങ്കിലും, നടപടിക്രമങ്ങൾ അത്ര ലളിതമല്ല. ഇന്ത്യയിലെ നിയമ നിലവാരങ്ങളും ബിസിനസ്സ് ചട്ടങ്ങളും അനുസരിച്ച്, ഒരു ചെറിയ ഭക്ഷ്യ സംസ്കരണ യൂണിറ്റ് സ്ഥാപിക്കാൻ പോലും നിരവധി ലൈസൻസുകളും രജിസ്ട്രേഷനുകളും ആവശ്യമാണ്.
ആവശ്യമായ നിർബന്ധിത അനുമതികൾ ഇവയാണ്:
- ബിസിനസ് രജിസ്ട്രേഷൻ: പ്രൊപ്രൈറ്റർഷിപ്പ്, പാർട്ണർഷിപ്പ്, എൽഎൽപി, പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് തുടങ്ങിയ ബന്ധപ്പെട്ട ബിസിനസ് തരത്തിലുള്ള രജിസ്ട്രേഷൻ.
- FSSAI ലൈസൻസ്: എല്ലാ ഭക്ഷ്യ നിർമ്മാണ യൂണിറ്റുകൾക്കും ഈ ലൈസൻസ് നിർബന്ധമാണ്.
- ജിഎസ്ടി രജിസ്ട്രേഷൻ: ചരക്ക് സേവന നികുതി (GST) പാലിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമാണ്.
- ഉദ്യോഗ് ആധാർ/MSME രജിസ്ട്രേഷൻ: മൈക്രോ/ചെറുകിട സംരംഭമായി അംഗീകാരം ലഭിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമാണ്.
- ട്രേഡ് ആൻഡ് ഷോപ്പ് ലൈസൻസുകൾ: പ്രാദേശിക മുനിസിപ്പൽ ബോഡികൾ നൽകുന്ന ലൈസൻസ്.
ആവശ്യമായി വന്നേക്കാവുന്ന അധിക രജിസ്ട്രേഷനുകൾ:
- മലിനീകരണ നിയന്ത്രണ ബോർഡ് ക്ലിയറൻസ്: സ്ഥാപനത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പൊടിയോ മറ്റ് പുറന്തള്ളലുകളോ ഉൾപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിൽ ആവശ്യമാണ്.
- ബിഐഎസ് സർട്ടിഫിക്കേഷൻ: ഗുണനിലവാരം ഉറപ്പാക്കാൻ ഈ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് ആവശ്യമാണ്.
- അഗ്മാർക്ക് സർട്ടിഫിക്കേഷൻ: കാർഷിക ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഗ്രേഡിംഗിന് ഈ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് പ്രധാനമാണ്.
- ഐഇസി കോഡ്: ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നുണ്ടെങ്കിൽ ആവശ്യമാണ്.
- ട്രേഡ്മാർക്ക് രജിസ്ട്രേഷൻ: ബ്രാൻഡ് സംരക്ഷണത്തിന് ഈ രജിസ്ട്രേഷൻ ആവശ്യമാണ്.
സ്ഥാപനത്തിന്റെ വലുപ്പവും തരവും അനുസരിച്ച് ചിലപ്പോൾ ഒരു ഡസനിലധികം രജിസ്ട്രേഷനുകൾ ആവശ്യമായി വന്നേക്കാമെന്നാണ് റിപ്പോർട്ടുകൾ. പല നടപടിക്രമങ്ങളും ഡിജിറ്റൽവൽക്കരിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, കാലതാമസം, ആവശ്യമായ രേഖകൾ, വകുപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള ഏകോപനമില്ലായ്മ എന്നിവ ഇപ്പോഴും ചെറുകിട വ്യവസായികൾക്ക് ഈ അനുഭവം മടുപ്പിക്കുന്നതാക്കുന്നു.
സമ്മിശ്ര പ്രതികരണവുമായി നെറ്റിസൺസ്
എക്സ് പോസ്റ്റ് വൈറലായതോടെ നിരവധി പ്രതികരണങ്ങളാണ് വന്നത്. ചുവപ്പുനാടയിൽ കുരുങ്ങിക്കിടക്കുന്ന കാലഹരണപ്പെട്ട സംവിധാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള നിരാശ പല ഉപയോക്താക്കളും പങ്കുവെച്ചു. “ആദ്യകാല കോൺഗ്രസ് സർക്കാർ സ്ഥാപിച്ച ലൈസൻസ് പെർമിറ്റ് രാജ് ഒരിക്കലും ഇല്ലാതായില്ല… നിയമങ്ങൾ വന്നത് ഐഎഎസിൽ നിന്നാണ്,” ഒരു നെറ്റിസൺ കുറിച്ചു.
“ഉദ്യോഗസ്ഥ മേധാവിത്വം ഏറ്റവും ചെലവേറിയതും അപകടകരവും സംഘടിതവും അംഗീകൃതവുമായ മാഫിയയാണ്,” മറ്റൊരാൾ എഴുതി.
ചില ഉപയോക്താക്കൾ വ്യവസ്ഥാപിത പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടി. “ഇടനിലക്കാർക്കും കൺസൾട്ടന്റുമാർക്കും അനുഗ്രഹം, അവർക്ക് കമ്മീഷൻ നേടാൻ ‘ബിസിനസ്സ് എളുപ്പമാക്കുന്നു’,” ഒരു ഉപയോക്താവ് കുറിച്ചു.
“ഇതെങ്ങനെ മാറും? തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചെലവുകൾക്ക് ആര് പണം നൽകും? വോട്ടർമാർ ഭരണം ആവശ്യപ്പെടുന്നില്ല,” മറ്റൊരു ഉപയോക്താവ് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.
ചില നെറ്റിസൺസ് വികസിത രാജ്യങ്ങളിലും നിയന്ത്രണങ്ങൾ നിലവിലുണ്ടെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, ആവശ്യമായ അനുമതികൾക്കെതിരായ ഈ പ്രതിഷേധത്തെ ചോദ്യം ചെയ്തു.
