മുംബൈ: ഇന്ത്യൻ ഓഹരി വിപണിയിൽ കൃത്രിമം കാണിച്ച് കോടികൾ തട്ടിയെടുത്തെന്ന കേസിൽ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ട്രേഡിംഗ് സ്ഥാപനങ്ങളിലൊന്നായ ജെയ്ൻ സ്ട്രീറ്റിനെതിരെ കടുത്ത നടപടിയുമായി സെബി (സെക്യൂരിറ്റീസ് ആൻഡ് എക്സ്ചേഞ്ച് ബോർഡ് ഓഫ് ഇന്ത്യ). അമേരിക്കൻ ആസ്ഥാനമായുള്ള ഈ കമ്പനിയെയും അതിന്റെ അനുബന്ധ സ്ഥാപനങ്ങളെയും ഇന്ത്യൻ വിപണിയിൽ നിന്ന് വിലക്കിയ സെബി, നിയമവിരുദ്ധമായി നേടിയെന്ന് കണ്ടെത്തിയ 4,843 കോടി രൂപ തിരികെ നൽകാനും ഉത്തരവിട്ടു.
എന്താണ് ജെയ്ൻ സ്ട്രീറ്റ്?
2000-ൽ സ്ഥാപിതമായ ഒരു ആഗോള പ്രൊപ്രൈറ്ററി ട്രേഡിംഗ് സ്ഥാപനമാണ് ജെയ്ൻ സ്ട്രീറ്റ്. 45 രാജ്യങ്ങളിലായി 3000-ത്തിലധികം ജീവനക്കാരുള്ള കമ്പനിക്ക്, കഴിഞ്ഞ വർഷം 20.5 ബില്യൺ ഡോളറായിരുന്നു (ഏകദേശം 1.7 ലക്ഷം കോടി രൂപ) വാർഷിക വരുമാനം.
തട്ടിപ്പിന്റെ രീതി ഇങ്ങനെ
നിഫ്റ്റി, ബാങ്ക് നിഫ്റ്റി തുടങ്ങിയ സൂചികകളിൽ കൃത്രിമം കാണിച്ചാണ് ജെയ്ൻ സ്ട്രീറ്റ് കോടികൾ തട്ടിയെടുത്തതെന്ന് സെബിയുടെ അന്വേഷണത്തിൽ കണ്ടെത്തി. 2023 ജനുവരി മുതൽ 2025 മെയ് വരെയുള്ള 21 വ്യത്യസ്ത എക്സ്പെയറി ദിവസങ്ങളിലാണ് പ്രധാനമായും തട്ടിപ്പ് നടന്നത്.
- രാവിലെ പമ്പ്, ഉച്ചയ്ക്ക് ശേഷം ഡംപ്: ദിവസത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വലിയ അളവിൽ ബാങ്ക് നിഫ്റ്റി ഓഹരികളും ഫ്യൂച്ചറുകളും വാങ്ങി സൂചികയെ കൃത്രിമമായി ഉയർത്തും. ഇത് വിപണിയിൽ ഒരു വ്യാജമായ ഉണർവ് സൃഷ്ടിക്കുകയും, മറ്റ് നിക്ഷേപകരെ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും. പിന്നീട്, ദിവസാവസാനത്തോടെ ഈ ഓഹരികൾ വലിയ തോതിൽ വിറ്റഴിച്ച് സൂചികയെ താഴേക്ക് കൊണ്ടുവരും.
- എക്സ്പെയറി ദിനത്തിലെ കൃത്രിമം: എക്സ്പെയറി ദിവസങ്ങളിൽ അവസാന മണിക്കൂറുകളിൽ വലിയ തോതിലുള്ള ഇടപാടുകൾ നടത്തി, സൂചികയുടെ ക്ലോസിംഗ് നിലയെ സ്വാധീനിച്ച് ഓപ്ഷൻ വിലകളിൽ കൃത്രിമം കാണിച്ചും ഇവർ ലാഭമുണ്ടാക്കി.
ഈ ഇടപാടുകളിലൂടെ ജെയ്ൻ സ്ട്രീറ്റ് ആകെ 36,671 കോടി രൂപയുടെ ലാഭമുണ്ടാക്കിയെന്നും, ഇതിൽ 4,843 കോടി രൂപ നിയമവിരുദ്ധമായാണ് നേടിയതെന്നും സെബി കണ്ടെത്തി.
സെബിയുടെ കടുത്ത നടപടി
തട്ടിപ്പ് കണ്ടെത്തിയതിനെ തുടർന്ന്, ജെയ്ൻ സ്ട്രീറ്റുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നാല് സ്ഥാപനങ്ങളെ ഇന്ത്യൻ വിപണിയിൽ നിന്ന് സെബി വിലക്കി. ഇവയുടെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ടുകൾ മരവിപ്പിക്കാനും നിർദ്ദേശം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. “സെബിയുടെ മുന്നറിയിപ്പുകളെ പൂർണ്ണമായി അവഗണിച്ച ജെയ്ൻ സ്ട്രീറ്റ്, വിശ്വസിക്കാൻ കൊള്ളാത്ത, ഒരു നല്ല ഇടപാടുകാരല്ല,” എന്ന് സെബി തങ്ങളുടെ ഉത്തരവിൽ രൂക്ഷമായി വിമർശിച്ചു.
