ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനം: പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണത്തെ ചെറുക്കാൻ ആഗോള ആഹ്വാനം; കേരളവും മുന്നോട്ട്

തിരുവനന്തപുരം: ഇന്ന് ജൂൺ 5, ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനം. “പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണത്തെ ചെറുക്കുക” (Beat Plastic Pollution) എന്ന സുപ്രധാന സന്ദേശവുമായാണ് ഈ വർഷത്തെ പരിസ്ഥിതി ദിനം ആചരിക്കുന്നത്. ദക്ഷിണ കൊറിയ ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്ന ഈ വർഷത്തെ ദിനാചരണം, വർധിച്ചു വരുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക് ഭീഷണിക്കെതിരെ അടിയന്തര നടപടികൾ സ്വീകരിക്കാൻ ലോകരാജ്യങ്ങളെയും വ്യക്തികളെയും പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു.

1973 മുതൽ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ആചരിക്കുന്ന പരിസ്ഥിതി ദിനം, പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികളെക്കുറിച്ച് അവബോധം വളർത്തുന്നതിനും ക്രിയാത്മകമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തുടക്കമിടുന്നതിനുമുള്ള ആഗോള വേദിയാണ്. ഈ വർഷത്തെ പ്രമേയം വിരൽ ചൂണ്ടുന്നത് ആഗോളതലത്തിൽ കരയിലും കടലിലും ഒരുപോലെ നാശം വിതയ്ക്കുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങളുടെ അതിരൂക്ഷമായ പ്രശ്നത്തിലേക്കാണ്.

ഓരോ വർഷവും ലക്ഷക്കണക്കിന് ടൺ പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യമാണ് പ്രകൃതിയിലേക്ക് വലിച്ചെറിയപ്പെടുന്നത്. ഇത് ആവാസ വ്യവസ്ഥകൾക്കും വന്യജീവികൾക്കും മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിനും കടുത്ത ഭീഷണിയുയർത്തുന്നു. ഭക്ഷണത്തിലും വെള്ളത്തിലും അന്തരീക്ഷത്തിൽ പോലും മൈക്രോപ്ലാസ്റ്റിക്കുകളുടെ സാന്നിധ്യം കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, പ്ലാസ്റ്റിക് ഉത്പാദനം മുതൽ നിർമാർജനം വരെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ സമൂലമായ മാറ്റം അനിവാര്യമാണെന്ന് UNEP (യുണൈറ്റഡ് നേഷൻസ് എൻവയോൺമെന്റ് പ്രോഗ്രാം) ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. പ്ലാസ്റ്റിക് മലിനീകരണം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ആഗോള ഉടമ്പടിക്കായുള്ള ചർച്ചകളും പുരോഗമിക്കുകയാണ്.

ഇന്ത്യയും പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യ സംസ്കരണത്തിന് പ്രത്യേക ഊന്നൽ നൽകുന്നുണ്ട്. പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യ സംസ്കരണ ഭേദഗതി ചട്ടങ്ങൾ, ഒറ്റത്തവണ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക്കുകളുടെ നിരോധനം, എക്സ്റ്റൻഡഡ് പ്രൊഡ്യൂസർ റെസ്‌പോൺസിബിലിറ്റി (EPR) പോർട്ടൽ തുടങ്ങിയവ ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്.

കേരളവും ഈ ആഗോള മുന്നേറ്റത്തിൽ സജീവമായി പങ്കുചേരുന്നു. സംസ്ഥാന സർക്കാർ, തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങൾ, സന്നദ്ധ സംഘടനകൾ എന്നിവയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ വിവിധ പരിപാടികളാണ് പരിസ്ഥിതി ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച് സംഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. തിരുവനന്തപുരത്ത് കേരള സംസ്ഥാന ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക മ്യൂസിയത്തിൽ ഇന്ന് നടക്കുന്ന “ഗ്രീൻ ടെക് ചലഞ്ച്” ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്. രാവിലെ 9:30 മുതൽ വൈകിട്ട് 5 വരെ നടക്കുന്ന പരിപാടിയിൽ ഹാക്കത്തോൺ, പുനരുപയോഗിക്കാവുന്ന വസ്തുക്കൾകൊണ്ടുള്ള കലാസൃഷ്ടികളുടെ പ്രദർശനം, കമ്പോസ്റ്റ് നിർമ്മാണ പരിശീലനം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.

ഇതുകൂടാതെ, ശുചിത്വ മിഷൻ, ഹരിത കേരളം മിഷൻ എന്നിവയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഉറവിട മാലിന്യ സംസ്കരണം, പ്ലാസ്റ്റിക് மறுചംക്രമണം തുടങ്ങിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ സംസ്ഥാനത്തുടനീളം നടക്കുന്നുണ്ട്. ഏപ്രിലിൽ നടന്ന “വൃത്തി 2025: ശുചിത്വ കേരള കോൺക്ലേവ്” പോലുള്ള പരിപാടികൾ മാലിന്യ സംസ്കരണത്തിലും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലും സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ദീർഘകാല ശ്രദ്ധയുടെ തെളിവാണ്.

ഈ പരിസ്ഥിതി ദിനത്തിൽ, പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗം കുറയ്ക്കുന്നതിനും പുനരുപയോഗം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും ശരിയായ രീതിയിൽ മാലിന്യം സംസ്കരിക്കുന്നതിനും ഓരോ പൗരനും പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാകേണ്ടതുണ്ട്. ഒറ്റത്തവണ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക് സഞ്ചികൾ, കുപ്പികൾ എന്നിവ ഒഴിവാക്കുക, തുണിസഞ്ചികൾ പോലുള്ള പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ ശീലമാക്കുക, മാലിന്യം തരംതിരിച്ച് സംസ്‌കരിക്കാൻ തദ്ദേശ സ്ഥാപനങ്ങളുമായി സഹകരിക്കുക എന്നിവയിലൂടെ ഓരോ വ്യക്തിക്കും ഈ പോരാട്ടത്തിൽ പങ്കാളിയാകാം. കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിലൂടെ പ്ലാസ്റ്റിക് വിമുക്തമായ, ഹരിതാഭമായ ഒരു നാളേക്കായി നമുക്ക് കൈകോർക്കാം.