ന്യൂഡൽഹി: ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ടീമിന്റെ നീല ജേഴ്സിയിൽ പേര് പതിപ്പിക്കുന്നത് ഏതൊരു ബ്രാൻഡിന്റെയും സ്വപ്നമാണ്. കോടിക്കണക്കിന് ആരാധകരുടെ വികാരമായ ആ ജേഴ്സി നൽകുന്ന പ്രശസ്തിയും താരപരിവേഷവും ചെറുതല്ല.
എന്നാൽ, സമീപകാല ചരിത്രം പരിശോധിക്കുമ്പോൾ ഈ ‘ഭാഗ്യ ജേഴ്സി’ സ്പോൺസർമാർക്ക് അത്ര ഭാഗ്യം നൽകുന്നില്ലെന്നാണ് സോഷ്യൽ മീഡിയയും വിപണി നിരീക്ഷകരും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നത്. സഹാറയിൽ തുടങ്ങി ബൈജൂസ് വരെ നീണ്ട തകർച്ചകളുടെ കഥയ്ക്ക് പിന്നാലെ, നിലവിലെ സ്പോൺസർമാരായ ഡ്രീം11-നും കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ പുതിയ നീക്കത്തോടെ തിരിച്ചടി നേരിട്ടതോടെ, ഇന്ത്യൻ ജേഴ്സിയിലെ ‘ശാപം’ വീണ്ടും ചർച്ചയാവുകയാണ്.
ബോളിവുഡിലെ സൂപ്പർതാരങ്ങളെ സിനിമയിൽ അഭിനയിപ്പിച്ചാൽ സിനിമ ഹിറ്റാകുമെന്ന് ഉറപ്പില്ലാത്തത് പോലെ, ഇന്ത്യൻ ടീമിന്റെ ജേഴ്സിയിൽ ഇടംപിടിച്ചതുകൊണ്ട് മാത്രം ഒരു ബ്രാൻഡിന്റെ ഭാവി സുരക്ഷിതമാകില്ലെന്ന പാഠമാണ് ഓരോ സ്പോൺസറും പഠിക്കുന്നത്.
പുതിയ തിരിച്ചടി ഡ്രീം11-ന്
ഈ ചർച്ചകൾക്ക് വീണ്ടും തീപിടിച്ചത്, കേന്ദ്ര സർക്കാർ ഓഗസ്റ്റ് 21-ന് പാസാക്കിയ ഓൺലൈൻ ഗെയിമിംഗ് ബില്ലാണ്. പണം വെച്ചുള്ള ഓൺലൈൻ ഗെയിമിംഗ് ആപ്പുകൾക്ക് നിരോധനം ഏർപ്പെടുത്തുന്ന ഈ ബിൽ, ഇന്ത്യയിലെ 3.8 ബില്യൺ ഡോളർ ഗെയിമിംഗ് വിപണിയിലെ അതികായരായ ഡ്രീം11-ന് കനത്ത പ്രഹരമാണ്.
ആസക്തി പോലുള്ള സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചാണ് സർക്കാർ ഈ നീക്കം നടത്തിയത്. ഇതോടെ, 8 ബില്യൺ ഡോളർ മൂല്യമുള്ള ഡ്രീം11-ന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ഇത് സാരമായി ബാധിച്ചേക്കാം. ബിസിസിഐയുമായി 358 കോടി രൂപയുടെ കരാറുള്ള ഡ്രീം11-ന്, ഈ തിരിച്ചടിക്ക് ശേഷം സ്പോൺസർഷിപ്പുമായി മുന്നോട്ട് പോകാൻ കഴിയുമോയെന്ന് കണ്ടറിയണം.
മുൻഗാമികളുടെ തകർച്ചയുടെ കഥ
ഡ്രീം11-ന് മുൻപ് ഇന്ത്യൻ ജേഴ്സി അണിഞ്ഞ പ്രമുഖ ബ്രാൻഡുകളുടെയെല്ലാം ഭാവി അത്ര ശോഭനമായിരുന്നില്ല.
- സഹാറ: 2001-ൽ പ്രൗഢിയോടെ സ്പോൺസർഷിപ്പ് ഏറ്റെടുത്ത സഹാറ ഗ്രൂപ്പ്, 2011-ഓടെ സെബിയുടെ സാമ്പത്തിക അന്വേഷണങ്ങളിൽപ്പെട്ട് തകർന്നടിഞ്ഞു. സ്ഥാപകൻ സുബ്രതാ റോയ് ജയിലിലാവുകയും ചെയ്തു.
- സ്റ്റാർ ഇന്ത്യ: 2014 മുതൽ 2017 വരെ സ്പോൺസർമാരായിരുന്ന ഈ സംപ്രേഷണ ഭീമൻ, പിന്നീട് കുത്തക വിരുദ്ധ നിയമനടപടികളിലും സാമ്പത്തിക സമ്മർദ്ദങ്ങളിലും പെട്ട് വിപണിയിലെ തങ്ങളുടെ ആധിപത്യം നഷ്ടപ്പെടുത്തി.
- ഓപ്പോ: ചൈനീസ് മൊബൈൽ കമ്പനിയായ ഓപ്പോ, ഇന്ത്യ-ചൈന അതിർത്തി സംഘർഷങ്ങളെത്തുടർന്നുണ്ടായ രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യത്തിൽ സ്പോൺസർഷിപ്പിൽ നിന്ന് പിന്മാറാൻ നിർബന്ധിതരായി.
- ബൈജൂസ്: ഇന്ത്യ കണ്ട ഏറ്റവും വലിയ എഡ്ടെക് യൂണിക്കോൺ ആയിരുന്ന ബൈജൂസ്, ഇന്ത്യൻ ടീമിന്റെയും ഫിഫയുടെയും സ്പോൺസർഷിപ്പ് ഏറ്റെടുത്തതിന് പിന്നാലെ കടക്കെണിയിലും സാമ്പത്തിക തട്ടിപ്പ് കേസുകളിലും പെട്ട് തകർച്ചയുടെ വക്കിലെത്തി.
ശാപമോ യാദൃശ്ചികതയോ?
ഇതൊരു ശാപമാണെന്ന് പറയുന്നതിലുപരി, ഇന്ത്യൻ ടീമിന്റെ സ്പോൺസർഷിപ്പ് നൽകുന്ന കടുത്ത സമ്മർദ്ദവും പ്രശസ്തിയും കമ്പനികളുടെ നിലവിലുള്ള സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളെയും കെടുകാര്യസ്ഥതയെയും പുറത്തുകൊണ്ടുവരികയാണെന്ന് വിദഗ്ദ്ധർ പറയുന്നു. കോടികൾ മുടക്കി ലഭിക്കുന്ന പ്രശസ്തിയുടെ വെള്ളിവെളിച്ചത്തിൽ, കമ്പനികളുടെ ചെറിയ പിഴവുകൾ പോലും വലിയ വാർത്തയാകുന്നു. എന്തായാലും, സ്പോൺസർമാർ വീണാലും ജയിച്ചാലും, ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് മുന്നോട്ട് പോകുക തന്നെ ചെയ്യും. ഈ ‘ശാപ’ത്തെ അതിജീവിക്കാൻ കെൽപ്പുള്ള ഒരു പുതിയ സ്പോൺസർക്കായുള്ള തിരച്ചിലും തുടരും.
