ന്യൂഡൽഹി: ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിന് ആഗോളതലത്തിൽ മറ്റൊരു പൊൻതൂവൽ കൂടി. ഇന്ത്യയുടെ 2024-25 വർഷത്തെ ഔദ്യോഗിക നാമനിർദ്ദേശമായിരുന്ന ‘മറാത്ത സൈനിക ഭൂപ്രദേശങ്ങൾ’ (Maratha Military Landscapes of India) യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയിൽ ഇടംപിടിച്ചു. ഇതോടെ യുനെസ്കോയുടെ അംഗീകാരം ലഭിക്കുന്ന ഇന്ത്യയിലെ 44-ാമത്തെ പൈതൃക കേന്ദ്രമായി ഇത് മാറി.
ഫ്രാൻസിലെ പാരീസിൽ വെച്ച് നടന്ന ലോക പൈതൃക കമ്മിറ്റിയുടെ 47-ാമത് സെഷനിലാണ് ഈ സുപ്രധാന തീരുമാനം കൈക്കൊണ്ടത്. പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി, സാംസ്കാരിക വകുപ്പ് മന്ത്രി ഗജേന്ദ്ര സിംഗ് ശെഖാവത്ത്, മഹാരാഷ്ട്ര മുഖ്യമന്ത്രി ദേവേന്ദ്ര ഫഡ്നാവിസ് എന്നിവർ ഈ ചരിത്ര നേട്ടത്തിൽ രാജ്യത്തെ ജനങ്ങളെ അഭിനന്ദിച്ചു.
പട്ടികയിൽ ഇടംപിടിച്ച 12 കോട്ടകൾ 17-ാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ 19-ാം നൂറ്റാണ്ട് വരെയുള്ള മറാത്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ സൈനിക തന്ത്രങ്ങളുടെയും വാസ്തുവിദ്യാ വൈഭവത്തിന്റെയും പ്രതീകമായ പന്ത്രണ്ട് കോട്ടകളുടെ ശൃംഖലയാണ് ഈ നേട്ടത്തിന് അർഹമായത്. മഹാരാഷ്ട്രയിലെ 11 കോട്ടകളും തമിഴ്‌നാട്ടിലെ ഒരു കോട്ടയും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
മഹാരാഷ്ട്രയിൽ നിന്ന് സൽഹേർ, ശിവ്നേരി, ലോഹ്ഗഡ്, ഖാണ്ഡേരി, റായ്ഗഡ്, രാജ്ഗഡ്, പ്രതാപ്ഗഡ്, സുവർണദുർഗ്, പൻഹാല, വിജയദുർഗ്, സിന്ധുദുർഗ് എന്നീ കോട്ടകളും, തമിഴ്‌നാട്ടിലെ ജിഞ്ചി കോട്ടയുമാണ് പട്ടികയിൽ ഇടംപിടിച്ചത്.
കോട്ടകളുടെ വൈവിധ്യം വിവിധ ഭൂപ്രദേശങ്ങളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ കോട്ടകൾ മറാത്ത ഭരണാധികാരികളുടെ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ അറിവിനെയും പ്രതിരോധ തന്ത്രങ്ങളെയും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു.
- ഗിരിദുർഗ്ഗങ്ങൾ (Hill forts): സൽഹേർ, ശിവ്നേരി, ലോഹ്ഗഡ്, റായ്ഗഡ്, രാജ്ഗഡ്, ജിഞ്ചി.
- വനദുർഗ്ഗം (Hill-forest fort): പ്രതാപ്ഗഡ്.
- പീഠഭൂമി കോട്ട (Hill-plateau fort): പൻഹാല.
- തീരദേശ കോട്ട (Coastal fort): വിജയദുർഗ്.
- ദ്വീപ് കോട്ടകൾ (Island forts): ഖാണ്ഡേരി, സുവർണദുർഗ്, സിന്ധുദുർഗ്.
ഇന്ത്യക്ക് അഭിമാന നിമിഷം പതിനെട്ട് മാസം നീണ്ട കർശനമായ പരിശോധനകൾക്കും വിലയിരുത്തലുകൾക്കും ഒടുവിലാണ് ഈ അംഗീകാരം ലഭിച്ചത്. യുനെസ്കോ കമ്മിറ്റിയിൽ പങ്കെടുത്ത 20 അംഗരാജ്യങ്ങളിൽ 18 രാജ്യങ്ങളും ഇന്ത്യയുടെ നാമനിർദ്ദേശത്തെ പിന്തുണച്ചു.
ഈ നേട്ടത്തോടെ, ലോക പൈതൃക കേന്ദ്രങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ ഇന്ത്യ ആഗോളതലത്തിൽ ആറാം സ്ഥാനത്തും ഏഷ്യ പസഫിക് മേഖലയിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനത്തുമായി. ആർക്കിയോളജിക്കൽ സർവേ ഓഫ് ഇന്ത്യയാണ് (ASI) രാജ്യത്തെ ലോക പൈതൃക വിഷയങ്ങളുടെ നോഡൽ ഏജൻസി.
