12 ദിവസം, 40 ബില്യൺ ഡോളർ ‘കത്തി തീർന്നു’; ഇസ്രായേൽ-ഇറാൻ യുദ്ധത്തിൽ ഏറ്റവും വലിയ നഷ്ടം ആർക്ക്?

ടെൽ അവീവ്: ഇസ്രായേലും ഇറാനും തമ്മിൽ 12 ദിവസം നീണ്ടുനിന്ന യുദ്ധത്തിന്റെ വെടിയൊച്ചകൾ നിലച്ചെങ്കിലും, അതിന്റെ സാമ്പത്തിക പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഭീമമാണ്. ഇരു രാജ്യങ്ങൾക്കും അമേരിക്കയ്ക്കും കൂടിയായി 40 ബില്യൺ ഡോളറിലധികം (ഏകദേശം 3.34 ലക്ഷം കോടി രൂപ) ഈ ഹ്രസ്വകാല യുദ്ധം കൊണ്ട് നഷ്ടമായെന്നാണ് പ്രാഥമിക വിലയിരുത്തൽ. പതിറ്റാണ്ടുകളായുള്ള ഉപരോധത്തിൽ നട്ടംതിരിയുന്ന ഇറാന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയ്ക്കാണ് ഏറ്റവും വലിയ പ്രഹരമേറ്റത്.

ഏറ്റവും വലിയ നഷ്ടം ഇറാന്

പ്രതിരോധ വിദഗ്ധരുടെ കണക്കനുസരിച്ച്, ഇറാനുണ്ടായ നേരിട്ടുള്ളതും അല്ലാത്തതുമായ നഷ്ടം 24 മുതൽ 35 ബില്യൺ ഡോളർ വരെ വരും. ഇത് ഇറാന്റെ ജിഡിപിയുടെ 6 മുതൽ 9 ശതമാനം വരെയാണ്. ഇസ്രായേലിന്റെയും അമേരിക്കയുടെയും ആക്രമണങ്ങളിൽ ഇറാന്റെ ആണവ കേന്ദ്രങ്ങൾക്കും ഊർജ്ജ നിലയങ്ങൾക്കും കാര്യമായ നാശനഷ്ടമുണ്ടായി. എണ്ണ കയറ്റുമതിയെ ആശ്രയിക്കുന്ന ഇറാന്റെ സാമ്പത്തിക രംഗത്തിന് ഇത് വലിയ തിരിച്ചടിയാണ്.

ഇസ്രായേലിന്റെ നഷ്ടക്കണക്കുകൾ

ഇറാനിയൻ മിസൈൽ ആക്രമണങ്ങളിൽ ഇസ്രായേലിലെ കെട്ടിടങ്ങൾക്കും മറ്റ് അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾക്കും മാത്രം 3 ബില്യൺ ഡോളറിലധികം നാശനഷ്ടമുണ്ടായതായി ബ്ലൂംബെർഗ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു. “ഇസ്രായേലിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ ഇത്രയും വലിയ നാശനഷ്ടം ഇതിന് മുൻപുണ്ടായിട്ടില്ല,” എന്ന് ഇസ്രായേൽ ടാക്സ് അതോറിറ്റി ഡയറക്ടർ ജനറൽ ഷായ് അഹറോനോവിച്ച് പറഞ്ഞു.

യുദ്ധത്തിന്റെ മൊത്തം ചെലവ് 12 ബില്യൺ ഡോളർ വരെ എത്തുമെന്നാണ് ഇസ്രായേൽ ധനമന്ത്രി ബെസാലേൽ സ്മോട്റിച്ച് കണക്കാക്കുന്നത്. യുദ്ധച്ചെലവ് നേരിടാൻ, ആരോഗ്യം, വിദ്യാഭ്യാസം, സാമൂഹ്യക്ഷേമം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിലെ ഫണ്ടുകൾ വെട്ടിക്കുറയ്ക്കാനും, നികുതി വർധിപ്പിക്കാനും, കൂടുതൽ കടമെടുക്കാനും ഇസ്രായേൽ സർക്കാർ ആലോചിക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് രാജ്യത്തിന്റെ പൊതുകടം ജിഡിപിയുടെ 75 ശതമാനത്തിന് മുകളിലേക്ക് എത്തിച്ചേക്കാം.

അമേരിക്കയുടെ ചെലവ്

ഇറാന്റെ ആണവ കേന്ദ്രങ്ങൾക്കെതിരെ ‘ഓപ്പറേഷൻ മിഡ്‌നൈറ്റ് ഹാമർ’ എന്ന പേരിൽ ആക്രമണം നടത്തിയ അമേരിക്കയ്ക്ക്, ഈ സൈനിക നടപടിക്ക് മാത്രം 1 മുതൽ 2 ബില്യൺ ഡോളർ വരെ ചെലവായെന്നാണ് കണക്ക്. 125 വിമാനങ്ങളും ഡസൻ കണക്കിന് ടോമാഹോക്ക് മിസൈലുകളും ബങ്കർ തകർക്കുന്ന ബോംബുകളും ഈ ഓപ്പറേഷനിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.

ചുരുക്കത്തിൽ, വെറും 12 ദിവസം കൊണ്ട് ഈ യുദ്ധം മൂന്ന് രാജ്യങ്ങൾക്കും വരുത്തിവെച്ചത് ഭീമമായ സാമ്പത്തിക ബാധ്യതയാണ്. ഇതിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ വരും വർഷങ്ങളിലും ഈ രാജ്യങ്ങളുടെ ബജറ്റുകളിലും നയങ്ങളിലും പ്രതിഫലിക്കുമെന്ന് ഉറപ്പാണ്.