മുസ്ലിം സ്ത്രീക്ക് വിവാഹമോചനത്തിന് ഭർത്താവിന്റെ സമ്മതം വേണ്ട: ചരിത്ര വിധിയുമായി ഹൈക്കോടതി

ഹൈദരാബാദ്: മുസ്ലിം സ്ത്രീകളുടെ വിവാഹമോചന അവകാശങ്ങളിൽ നിർണായകമായ ഒരു വിധിയിൽ, ‘ഖുല’ വഴി വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താൻ മുസ്ലിം ഭാര്യക്ക് സമ്പൂർണ്ണവും നിരുപാധികവുമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് തെലങ്കാന ഹൈക്കോടതി.

ഇതിന് ഭർത്താവിന്റെ സമ്മതം ഒരു മുൻ‌കൂട്ടി ആവശ്യമായ ഘടകമല്ലെന്നും, ഭാര്യയുടെ താൽപ്പര്യപ്രകാരം നടക്കുന്ന ഈ വിവാഹമോചന രീതിക്ക് നിയമസാധുതയുണ്ടെന്നും ജസ്റ്റിസ് മൗഷുമി ഭട്ടാചാര്യ, ജസ്റ്റിസ് ബി.ആർ. മധുസൂദൻ റാവു എന്നിവരടങ്ങിയ ഡിവിഷൻ ബെഞ്ച് വ്യക്തമാക്കി.

ഇസ്ലാമിക നിയമപ്രകാരം, ഭാര്യ മുൻകൈയെടുത്ത് വിവാഹമോചനം നേടുന്ന രീതിയാണ് ‘ഖുല’. സാധാരണയായി, വിവാഹസമയത്ത് ലഭിച്ച മഹർ (മെഹർ) തിരികെ നൽകിയാണ് ഭാര്യ ഈ അവകാശം ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

ഭർത്താവ് ‘ഖുല’ അംഗീകരിക്കാൻ വിസമ്മതിച്ചതിനെ തുടർന്ന് ഭാര്യയുടെ വിവാഹമോചനം റദ്ദാക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഭർത്താവ് നൽകിയ ഹർജി പരിഗണിക്കവെയാണ് ഹൈക്കോടതിയുടെ ഈ സുപ്രധാന വിധി. കോടതിയുടെ പ്രധാന നിരീക്ഷണങ്ങൾ ഇവയാണ്:

1. ഭർത്താവിന്റെ സമ്മതം ആവശ്യമില്ല: ഖുല ആവശ്യപ്പെടാനുള്ള ഭാര്യയുടെ അവകാശം സമ്പൂർണ്ണമാണ്. അതിന് ഭർത്താവിന്റെ സമ്മതമോ അംഗീകാരമോ ആവശ്യമില്ല.
2. പ്രത്യേക കാരണം വേണ്ട: ഇതൊരു ‘നോ-ഫോൾട്ട്’ വിവാഹമോചനമാണ്. അതായത്, വിവാഹമോചനം ആവശ്യപ്പെടാൻ ഭാര്യ പ്രത്യേക കാരണങ്ങൾ കോടതിയിൽ ബോധിപ്പിക്കേണ്ടതില്ല.
3. കോടതിയുടെ പങ്ക് പരിമിതം: ഭാര്യ ഖുല ആവശ്യപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞാൽ, ആ വിവാഹമോചനം നിയമപരമായി രേഖപ്പെടുത്തുക എന്ന “ജുഡീഷ്യൽ സ്റ്റാമ്പ്” നൽകുക എന്നത് മാത്രമാണ് കോടതിയുടെ പങ്ക്. ദീർഘമായ തെളിവെടുപ്പുകളോ വിചാരണയോ ആവശ്യമില്ല.
4. മതപണ്ഡിതരുടെ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് നിർബന്ധമില്ല: ഖുല സാധുവാകുന്നതിന് ഒരു മുഫ്തിയുടെയോ ഖാസിയുടെയോ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് (ഖുലനാമ) നിർബന്ധമില്ല. ഇവരുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾക്ക് ഉപദേശക സ്വഭാവം മാത്രമേയുള്ളൂ എന്നും കോടതി വ്യക്തമാക്കി.

മഹർ തിരികെ നൽകാൻ ഭാര്യ വിസമ്മതിച്ചു എന്ന കാരണത്താൽ ഭർത്താവിന് ഖുല നിഷേധിക്കാൻ അവകാശമില്ലെന്നും കോടതി പറഞ്ഞു. എന്നാൽ, മഹറിന്റെ കാര്യത്തിൽ ചർച്ചകൾ നടത്താൻ ഭർത്താവിന് അവകാശമുണ്ടായിരിക്കും. ഖുർആനിലെ വചനങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ പരിശോധിച്ചാണ് കോടതി ഈ ചരിത്രപരമായ വിധി പ്രസ്താവിച്ചത്. മുസ്ലിം വ്യക്തിനിയമപ്രകാരം സ്ത്രീകളുടെ അവകാശങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ വ്യക്തതയും ശക്തിയും നൽകുന്നതാണ് ഈ വിധി.