കൊല്ലുമെന്ന് ഇസ്രയേല്‍, മരിക്കില്ലെന്ന് ഇറാൻ; ആയത്തൊള്ള ഖമേനി അതിജീവിക്കുമോ?
ടെഹ്‌റാൻ: മൂന്ന് പതിറ്റാണ്ടിലേറെ നീണ്ട ഭരണത്തിനിടയിൽ നിരവധി ആഭ്യന്തര ഭീഷണികളെ അതിജീവിച്ച ഇറാൻ പരമോന്നത നേതാവ് ആയത്തൊള്ള അലി ഖമേനി (86), തന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ വെല്ലുവിളി നേരിടുകയാണ്. പ്രധാന ശത്രുവായ ഇസ്രായേൽ, ഇറാന്റെ സൈനിക നേതൃത്വത്തെയും ആണവ പദ്ധതികളെയും തുടർച്ചയായ വ്യോമാക്രമണങ്ങളിലൂടെ തകർക്കുമ്പോൾ, “ഖമേനി ജീവിച്ചിരിക്കാൻ പാടില്ല” എന്ന് ഇസ്രായേൽ പ്രതിരോധ മന്ത്രി നേരിട്ട് ഭീഷണി മുഴക്കിക്കഴിഞ്ഞു.
ഇസ്രായേലിനെതിരെ തിരിച്ചടി ശക്തമാക്കുക, അല്ലെങ്കിൽ ആണവ പദ്ധതി ഉപേക്ഷിച്ച് ഒരു നയതന്ത്ര പരിഹാരത്തിന് ശ്രമിക്കുക – ഈ രണ്ട് വഴികളാണ് ഖമേനിക്ക് മുന്നിലുള്ളത്. “ഇറാൻ കീഴടങ്ങുന്ന ജനതയല്ല” എന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ച് അദ്ദേഹം ഇപ്പോഴും വെല്ലുവിളി തുടരുകയാണ്. ആരാണ് ഖമേനി? എങ്ങനെയാണ് അദ്ദേഹം ഇറാന്റെ ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാത്ത നേതാവായി മാറിയത്?
ഇസ്ലാമിക വിപ്ലവത്തിന്റെ രണ്ടാം മുഖം
1989-ൽ ഇസ്ലാമിക വിപ്ലവത്തിന്റെ സ്ഥാപകനായ ആയത്തൊള്ള ഖൊമേനിയുടെ പിൻഗാമിയായി അധികാരമേൽക്കുമ്പോൾ, ഖമേനി ഒരു സാധാരണ മതപണ്ഡിതൻ മാത്രമായിരുന്നു. എന്നാൽ, മൂന്ന് പതിറ്റാണ്ടിലേറെ നീണ്ട ഭരണം കൊണ്ട് അദ്ദേഹം ഇസ്ലാമിക റിപ്പബ്ലിക്കിനെ അടിമുടി മാറ്റിമറിച്ചു.
- റവല്യൂഷണറി ഗാർഡിന്റെ വളർച്ച: അർദ്ധസൈനിക വിഭാഗമായ റവല്യൂഷണറി ഗാർഡിനെ രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും ശക്തമായ സൈനിക, രാഷ്ട്രീയ, സാമ്പത്തിക ശക്തിയാക്കി മാറ്റിയത് ഖമേനിയാണ്.
- ‘പ്രതിരോധത്തിന്റെ അച്ചുതണ്ട്’: യെമൻ മുതൽ ലെബനൻ വരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഇറാൻ അനുകൂല സായുധ ഗ്രൂപ്പുകളുടെ ഒരു ശൃംഖല (Axis of Resistance) അദ്ദേഹം രൂപീകരിച്ചു. ഇത് പശ്ചിമേഷ്യയിൽ ഇറാന്റെ സ്വാധീനം വർധിപ്പിച്ചു.
അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ട പ്രതിഷേധങ്ങൾ
ഭരണത്തിനിടയിൽ നിരവധി തവണ ഖമേനിക്ക് ജനകീയ പ്രതിഷേധങ്ങളെ നേരിടേണ്ടി വന്നു. 2009-ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് അട്ടിമറി ആരോപണവും, 2022-ൽ മഹ്‌സ അമിനിയുടെ മരണത്തെ തുടർന്നുണ്ടായ പ്രക്ഷോഭവും ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്. ഈ പ്രതിഷേധങ്ങളെല്ലാം റവല്യൂഷണറി ഗാർഡിനെ ഉപയോഗിച്ച് അദ്ദേഹം ക്രൂരമായി അടിച്ചമർത്തി.
കണക്കുകൂട്ടലുകൾ പിഴയ്ക്കുമ്പോൾ
കഴിഞ്ഞ രണ്ട് വർഷത്തിനിടെ പശ്ചിമേഷ്യയിൽ ഇറാന്റെ സ്വാധീനത്തിന് വലിയ തിരിച്ചടിയാണ് നേരിട്ടത്.
- ഹമാസിന്റെ തകർച്ച: 2023 ഒക്ടോബർ 7-ലെ ആക്രമണത്തിന് ശേഷം ഗാസയിൽ ഇസ്രായേൽ നടത്തിയ തിരിച്ചടിയിൽ, ഇറാന്റെ പ്രധാന സഖ്യകക്ഷിയായ ഹമാസ് തകർന്നു.
- ഹിസ്ബൊള്ളയ്ക്ക് ക്ഷീണം: ലെബനനിലെ ഹിസ്ബൊള്ളയ്ക്കും ഇസ്രായേൽ ആക്രമണത്തിൽ വലിയ നഷ്ടങ്ങളുണ്ടായി.
- സിറിയയിലെ ഭരണമാറ്റം: ഇറാന്റെ മറ്റൊരു പ്രധാന സഖ്യകക്ഷിയായ സിറിയയിലെ ബഷർ അൽ-അസദ് ഭരണകൂടം താഴെ വീണത് ഖമേനിക്ക് കനത്ത പ്രഹരമായി.
ഇറാന്റെ ‘പ്രതിരോധ അച്ചുതണ്ട്’ അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ദുർബലമായ അവസ്ഥയിലായിരിക്കുമ്പോഴാണ് ഇസ്രായേലിന്റെ നേരിട്ടുള്ള ആക്രമണം. ഈ കൊടുങ്കാറ്റിനെ അതിജീവിച്ച്, തന്റെ അധികാരവും ഇറാന്റെ നിലനിൽപ്പും സംരക്ഷിക്കാൻ ഖമേനിക്ക് കഴിയുമോ എന്നാണ് ലോകം ഉറ്റുനോക്കുന്നത്.
