സ്ത്രീധനം ഭാര്യയുടെ സ്വത്ത്; ഡിവോഴ്‌സ് ചെയ്താൽ തിരികെ നൽകണം: കേരള ഹൈക്കോടതി
വിവാഹ സമയത്ത് വധുവിന് സമ്മാനമായി ലഭിക്കുന്ന സ്വർണാഭരണങ്ങളും പണവും സ്ത്രീയുടെ പ്രത്യേക സ്വത്തായി കണക്കാക്കണമെന്നും, വിവാഹ ബന്ധം വേർപെടുത്തിയാൽ അവ തിരികെ നൽകണമെന്നും കേരള ഹൈക്കോടതി. ജസ്റ്റിസ് ദേവൻ രാമചന്ദ്രനും ജസ്റ്റിസ് എം.ബി. സ്നേഹലതയും അടങ്ങിയ ഡിവിഷൻ ബെഞ്ചാണ് എറണാകുളം കളമശ്ശേരി സ്വദേശിനിയായ ഒരു സ്ത്രീ നൽകിയ ഹർജി അനുവദിച്ചുകൊണ്ട് ഈ വിധി പ്രസ്താവിച്ചത്. വിവാഹമോചന നടപടികൾക്ക് ശേഷം സമ്മാനങ്ങളും ആഭരണങ്ങളും തിരികെ നൽകണമെന്ന അവരുടെ ആവശ്യം കുടുംബ കോടതി നിഷേധിച്ചതിനെതിരെയായിരുന്നു ഹർജി.
“നിർഭാഗ്യവശാൽ, ഭർത്താക്കന്മാരോ ഭർതൃവീട്ടുകാരോ ഇത്തരം വിലപ്പെട്ട വസ്തുക്കൾ ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്ന നിരവധി കേസുകൾ ഉണ്ട്,” എന്ന് കോടതി നിരീക്ഷിച്ചു. “ഇത്തരം കൈമാറ്റങ്ങളുടെ സ്വകാര്യവും അനൗപചാരികവുമായ സ്വഭാവം കാരണം, ഉടമസ്ഥാവകാശം തെളിയിക്കുന്നതിനോ ദുരുപയോഗം ചെയ്തതിനോ ഉള്ള രേഖാമൂലമായ തെളിവുകൾ ഹാജരാക്കുന്നത് സ്ത്രീകൾക്ക് മിക്കവാറും അസാധ്യമാണ്. അത്തരം സാഹചര്യങ്ങളിൽ, നീതി നടപ്പാക്കാൻ കോടതികൾ സാധ്യതകളുടെ മുൻതൂക്കം എന്ന തത്വം ആശ്രയിക്കേണ്ടതുണ്ട്.”
വിവാഹ സമ്മാനങ്ങളുടെ വ്യക്തിപരമായതും രേഖപ്പെടുത്താത്തതുമായ സ്വഭാവം കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ, കർശനമായ നിയമപരമായ തെളിവുകൾ നിർബന്ധമാക്കുന്നത് അപ്രായോഗികമാണെന്ന് ബെഞ്ച് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.
2010-ൽ വിവാഹം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സ്വന്തം വീട്ടുകാർ 63 പവൻ സ്വർണവും രണ്ട് പവന്റെ ഒരു മാലയും നൽകിയെന്നും, കൂടാതെ ബന്ധുക്കൾ ആറ് പവൻ സ്വർണം സമ്മാനിച്ചെന്നും ഹർജിക്കാരി വാദിച്ചു. എന്നാൽ, നിത്യേന ഉപയോഗിക്കുന്ന താലി, വള, രണ്ട് മോതിരങ്ങൾ എന്നിവ ഒഴികെ മറ്റെല്ലാ ആഭരണങ്ങളും സുരക്ഷിതമായി സൂക്ഷിക്കാനെന്ന വ്യാജേന ഭർതൃവീട്ടിലെ മുറിയിലേക്ക് മാറ്റിയെന്നും അവർ ആരോപിച്ചു. പിന്നീട്, ഭർത്താവ് ആവശ്യപ്പെട്ട അഞ്ച് ലക്ഷം രൂപയുടെ അധിക തുക നൽകാത്തതിനെ തുടർന്ന് ബന്ധം വഷളായി.
തൻ്റെ മാതാപിതാക്കൾ സ്ഥിര നിക്ഷേപത്തിൽ ഇട്ട പണം ഉപയോഗിച്ചാണ് സ്വർണം വാങ്ങിയതെന്ന് തെളിയിക്കുന്ന രേഖകൾ സ്ത്രീ കോടതിയിൽ ഹാജരാക്കി. കേസ് പരിശോധിച്ച ശേഷം ഹൈക്കോടതി, 59.5 പവൻ സ്വർണം അല്ലെങ്കിൽ അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വിപണി വില ഭർത്താവ് ഹർജിക്കാരിക്ക് തിരികെ നൽകണമെന്ന് ഉത്തരവിട്ടു.
എന്നാൽ, ബന്ധുക്കൾ നൽകിയെന്ന് പറയുന്ന അധിക ആറ് പവൻ സ്വർണത്തെക്കുറിച്ച് മതിയായ തെളിവുകൾ ഹാജരാക്കാൻ സ്ത്രീക്ക് കഴിഞ്ഞില്ലെന്ന് കോടതി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. അതിനാൽ ഈ ഭാഗം കോടതി തള്ളി. അതുപോലെ, ചില ഗാർഹിക വസ്തുക്കൾ തിരികെ ലഭിക്കണമെന്ന അവരുടെ അപേക്ഷ, അവ ദുരുപയോഗം ചെയ്തതിന് തെളിവില്ലാത്തതിനാൽ നിരസിച്ചു.
ഇത്തരം കേസുകളുടെ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ എടുത്തുപറഞ്ഞ കോടതി, വിവാഹ സമയത്ത് വധുവിന് നൽകുന്ന സ്വർണം പലപ്പോഴും ഭർത്താവോ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കുടുംബാംഗങ്ങളോ സുരക്ഷിതമായി സൂക്ഷിക്കാനെന്ന വ്യാജേനയോ കുടുംബ ആചാരങ്ങളുടെ ഭാഗമായോ കൈവശം വെക്കുന്നുവെന്ന് നിരീക്ഷിച്ചു. മിക്ക കേസുകളിലും, ഈ കൈമാറ്റങ്ങൾക്ക് രേഖാമൂലമുള്ള രേഖയോ രസീതികളോ സ്ത്രീക്ക് ലഭിക്കാറില്ല, കൂടാതെ ആഭരണങ്ങളിലേക്കുള്ള അവരുടെ പ്രവേശനം നിയന്ത്രിക്കപ്പെടാം. ഗാർഹിക പീഡനം, സ്ത്രീധന പീഡനം, വിവാഹമോചനം തുടങ്ങിയ തർക്കങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ഇത് കൂടുതൽ പ്രശ്നമാകും. അത്തരം സാഹചര്യങ്ങളിൽ, തൻ്റെ ആഭരണങ്ങൾ ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ടു അല്ലെങ്കിൽ തിരികെ നൽകിയില്ല എന്ന് സ്ത്രീക്ക് വാദിക്കേണ്ടി വന്നേക്കാം.
“അത്തരം കൈമാറ്റങ്ങൾക്ക് സ്ത്രീക്ക് രേഖാമൂലമുള്ള രേഖയോ രസീതികളോ ലഭിക്കാറില്ല, സ്വന്തം ആഭരണങ്ങളിലേക്കുള്ള സ്ത്രീയുടെ പ്രവേശനം നിയന്ത്രിക്കപ്പെടാം. ഗാർഹിക പീഡനം, സ്ത്രീധന പീഡനം അല്ലെങ്കിൽ വിവാഹമോചനം പോലുള്ള തർക്കങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, തൻ്റെ സ്വർണാഭരണങ്ങൾ ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ടു അല്ലെങ്കിൽ തിരികെ നൽകിയില്ല എന്ന് സ്ത്രീക്ക് വാദിക്കേണ്ടി വന്നേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, തനിക്ക് ലഭിച്ച വസ്തുക്കളുടെ ലിസ്റ്റോ രേഖപ്പെടുത്തലോ ലഭിക്കാത്തതിനാൽ, ഉടമസ്ഥാവകാശം തെളിയിക്കുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. ഈ പ്രായോഗിക ബുദ്ധിമുട്ട് കോടതികൾ മനസ്സിലാക്കണം, ക്രിമിനൽ കേസുകളിലെപ്പോലെ കർശനമായ നിയമപരമായ തെളിവുകൾ നിർബന്ധം പിടിക്കരുത്,” കോടതി പറഞ്ഞു.
